Histamin İntoleransı

Histamin, birçok gıdanın doğal bir bileşeni olan, vücudumuzda işlevsel olarak bağışıklık sistemi, sindirim sistemi ve merkezi sinir sisteminin çalışmasında; mide asidi salgılanmasını, iltihaplanmayı, düz kas hücresi kasılmasını, vazodilatasyon ve sitokin üretimini uyaran çeşitli bağışıklık ve fizyolojik mekanizmalarda yer alan kimyasal bir maddedir.

Son yıllarda gıda intoleranslarının sıklığında önemli artışlar yaşandığını görüyoruz. Gıda intoleransları yaşam kalitesinde önemli düşüşlere sebep olabilmekte. Gıda histaminine aşırı duyarlılık olarak da adlandırılan histamin intoleransı da bunlardan biridir.

Histamin İntoleransı Nedir?

Histamin intoleransı, insan vücudunda diyetle alınan histaminin aşırı birikmesidir. Sağlıklı bir insanda histamin iki enzim tarafından parçalanır. Bunlar diamin oksidaz ve (DAO) ve histamin-metiltransferaz HNMT enzimleridir.

Histamin intoleransı genellikle DAO (diamin oksidaz) aktivitesinin bozulmasına bağlı olarak vücutta histamin birikmesine ve yan etkilerin ortaya çıkmasına neden olan bir bozukluk olarak da tanımlanabilir.

Histamin İntöleransı Nedenleri Nelerdir?

Histamin intoleransının altında yatan birçok potansiyel neden olsa da, bunlardan en yaygın olanı DAO enzimi eksikliğidir.Diamin oksidaz (DAO), bağırsak düzeyinde histamin metabolizmasından sorumlu ana enzimdir ve bozulmuş DAO aktivitesi, histamin intoleransının ana nedenlerinden biridir.

İnflamatuar barsak hastalığı, çölyak hastalığı, irritabl bağırsak sendromu, SIBO (ince bağırsakta aşırı bakteri üremesi) gibi durumlar histamin intoleransı riskini artırır.

DAO enzimlerinin doğru çalışabilmesi için B6, C vitamini, çinko ve bakır gerekir. Bu vitamin ve mineral eksiklikleri olması durumunda DAO düzgün çalışamayabilir.

Doğuştan DAO eksikliği,

DAO işlevlerini bloke eden veya üretimi engelleyen ilaçlar,

DAO enzimlerinin yanlış çalışmasına neden olan histamin açısından zengin besinler,

DAO enzimlerini bloke eden veya histamin salınımını tetikleyen yiyecekler, histamin intoleransına sebep olabilir.

Histamin intoleransı semptomları genellikle 2 saat içinde başlar ve yüksek histaminli bir yiyecek veya içecek tükettikten sonraki 24 saat içinde düzelir.

Histamin İntoleransı Belirtileri Nelerdir?

Histamin intoleransının semptomları, histaminin vücudun birçok organında ve sisteminde etkileri ve işlevleri nedeniyle çok sayıda ve oldukça değişkendir.

Genel olarak histamin intoleransı belirtilerini;

Gastrointestinal Belirtiler: Karın şişliği, karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal

Dermatolojik Belirtiler: Kızarıklık, döküntü, ürtiker, kaşıntı

Solunum Sistemi Belirtileri: Burun tıkanıklığı, astım

Kardiyovasküler Belirtiler: Çarpıntı, kan basıncı dalgalanmaları

Nörolojik Belirtiler: Baş ağrısı, migren, baş dönmesi, olarak sıralayabiliriz.

Histamin İntoleransı Teşhis ve Tedavisi Nasıl Yapılır?

Histamin intoleransının, rahatsızlıkları yaşayan kişi tarafından tanınması ve doktorlarca teşhisi zordur. Doktor yönlendirmesi ile tanı için bazı kan testleri yapılabilir.

Öncelikle doktor yönlendirmesi ile yaşanan semptomlarla ilgili  alerjiler, mast hücre bozuklukları, inflamatuar bağırsak hastalığı, çölyak hastalığı, fruktoz malabsorpsiyonu, ince bağırsakta aşırı bakteri büyümesi, kolit vb. gibi ilgili bozuklukların değerlendirilmesi gerekir. Çünkü bu tür rahatsızlıkların varlığı histamin intoleransına yol açabilir.

İlgili bozuklukların değerlendirilmesinden sonra histamin yüksek gıdaları dışlayan bir diyet yapılır. Histamin azaltıldığında veya diyetten çıkarıldığında semptomlar düzelirse bu histamin intoleransınız olduğunun göstergesi olabilir.

Burada bilinmesi gereken önemli nokta ise histamin intoleransının her zaman besinlerin histamin içeriği ile ilgili olmayışıdır. Gluten intoleransı, irritabl bağırsak sendromu (IBS), ince bağırsakta aşırı bakteri birikmesi (SIBO) gibi rahatsızlıklar histamine toleransı arttırır. Histamin intoleransının altında bu ve benzeri rahatsızlıklar varsa ve tedavi edilirse histamine verilen reaksiyonların genellikle azaldığı bildirilmiştir.

Tedavide düşük histamin diyeti tercih edilen bir yöntemidir. Bazı durumlarda doktorunuz DAO enzimi takviyesi kullanılmasını da tercih edebilir.