Detoks Gerçekten Gerekli mi?

Detoksifikasyon (Detoks) vücudumuzu toksinlerden arındırmayı ve sağlığı geliştirmeyi amaçlayan ve uzun zamandır sıklıkla karşılaştığımız popüler bir kelimedir.

Detoksta amaç sağlıklı kalmak ve sağlığı korumak için belirli dönemlerde vücudumuzdaki toksinleri/zehirli maddeleri temizlemektir.

Bu tarz diyetlerde hızlı kilo kaybı, sağlıklı sindirim sistemi, daha iyi cilt ve saç sağlığı gibi şeyler vaad edilir.

Belirli sürelerde oruç tutmak, buğday ve süt ürünlerini kesmek, sadece meyve ve sebze tüketmek sadece belirli yiyeceklerle beslenmek, diyet takviyeleri veya diğer ticari ürünleri kullanmak gibi farklı yaklaşımları içerebilir.

Peki Güncel Araştırmalar Detoks Hakkında Aslında Ne Diyor?

İnsanlar üzerinde detoksifikasyon programlarına yönelik yapılmış az sayıda çalışma bulunmaktadır.

Bu çalışmaların bazılarının sonuçları kilo ve yağ kaybı, insülin direnci gibi parametreler üzerinde olumlu sonuçlara sahip olmakla birlikte yapılan araştırmaların kalitesi çalışmaların katılımcı sayısı az olması veya inceleme eksikliği bulunması gibi sebeplerden ötürü yüksek değildir.

2015 senesinde yapılan bir inceleme, kilo kontrolü ve toksinlerin vücuttan atılması için ‘detoks’ programlarının kullanımını destekleyecek ikna edici bir araştırma bulunmadığı sonucuna varmıştır (Kaynak 1).

2017 senesinde yapılan farklı bir araştırma ise, meyve/sebze suları gibi detoks diyetlerinin başlangıçta düşük kalori alımı sebebi ile kilo kaybını sağlayabileceğini fakat diyeti uygulayan kişi normal diyetine devam ettiğinde kilo alımına yol açma eğilimi gösterdiğini belirtmektedir.

Ayrıca detoksifikasyon programlarının uzun vadedeki etkilerini inceleyen herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.

Vücudumuz Detoksifikasyon Yapamıyor mu?

Önemli bir sağlık sorununuz olmadığı sürece vücudumuz atıkları ve toksinler detoksifiye etme yeteğine sahip gelişmiş sistemler barındırır.

Alkol, ilaçlar, kimyasallar ve bakteriler gibi toksinleri filtreleyerek vücuttan uzaklaştırır.

‘Detoks’ Yapmak Güvenli mi?

Detoksifikasyon programları, su kaybına ve elektrolit dengesizliklerine sebep olacak kadar şiddetli ishale sebep olabilir,

Fazla miktarda su ve bitki çayı tüketilmesi ve günlerce hiçbir şey yememek tehlikeli elektrolit dengeziliklerine yol açabilir,

Detoksta kullanılan bazı sebzelerin suları fazla miktarda oksalat İçerebileceğinden böbrek sorunları riskini arttırabilir,

Alınan kalorileri ve besinleri ciddi şekilde sınırlayan diyetler genellikle kalıcı kilo kaybını sağlamayarak vücudunuzun ihtiyaç duyduğu besin ögelerini karşılamayabilmektedir.

Öyleyse Ne mi Yapmalı?

Yeterli ve dengeli beslenilmelidir.

Aşırı kafein, alkol ve yüksek yağlı, çok şekerli yiyeceklerden kaçınmak ve birçok “detoks diyeti”nin önerdiği gibi taze sebze meyveler tüketmek mantıklıdır.

Bununla birlikte, sağlığınızı korumak için;

Her gün en az beş porsiyon sebze ve meyve içeren dengeli bir diyet;

Küçük porsiyonlarda tam tahıllı karbonhidratlar,

Yağsız et, balık, kuru baklagiller, kuru yemişler,

Az yağlı süt ürünleri ve sağlıklı yağlar,

Su ve şekersiz içecekler,

Makul alkol ve kafein, tüketmek en iyisi olacaktır.